Karanlık Kişilik Özellikleri ve Siber Güvenlik Davranışları
- Dr. Alper KÜÇÜK
- 28 Eyl
- 2 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 2 gün önce
Merhaba ben Alper KÜÇÜK . Bugün sizlere akademik ilgi alanlarımda biri olan Kişilik ve Siber Güvenlik kavramları arasındaki ilişkilere değinen bazı unsurlardan bahsedeceğim.
Karanlık Kişilik Özellikleri ve Siber Güvenlik Davranışları
Dijitalleşme süreçlerinin ivme kazanmasıyla birlikte siber güvenlik, yalnızca kurumsal yapılarda değil, bireysel düzeyde de kritik bir öncelik haline gelmiştir. Teknolojik ilerlemeler bilgiye erişimi kolaylaştırmakta; ancak aynı zamanda bireyleri ve kurumları çeşitli tehditler ve risklerle karşı karşıya bırakmaktadır. Bu bağlamda siber güvenliğin yalnızca teknik altyapı ile değil, aynı zamanda insan davranışları ve kişilik özellikleri ile yakından ilişkili olduğu dikkate alınmalıdır. Zira en gelişmiş güvenlik sistemleri dahi insan kaynaklı zafiyetler nedeniyle işlevsiz hale gelebilmektedir.
İnsan Unsuru: Siber Güvenliğin Kritik Bileşeni
Alan yazında yapılan araştırmalar, siber tehditlerin önemli bir bölümünün insan faktöründen kaynaklandığını göstermektedir. Bilgi eksiklikleri, ihmal, dikkatsizlik ve kasıtlı eylemler güvenlik açıklarının oluşmasında başat rol oynamaktadır. Bu nedenle siber güvenlik yalnızca teknolojik tedbirler çerçevesinde ele alınmamalı; insan davranışlarını ve psikolojik özellikleri de kapsayacak bütüncül bir yaklaşım benimsenmelidir.
Kişiliğin Karanlık Yönü
Psikoloji literatüründe “Karanlık Üçlü” (Dark Triad) olarak ifade edilen kişilik özellikleri, bireylerin sosyal ilişkilerinde ve karar alma süreçlerinde olumsuz davranış örüntüleri sergilemesine yol açabilmektedir. Bu üçlü şu şekilde sınıflandırılmaktadır:
Narsisizm: Kendini üstün görme, sürekli onay ve hayranlık beklentisi, eleştiriye kapalı olma.
Makyavelizm: Amaca ulaşmak için her yolu meşru gören, manipülasyona dayalı ve çıkar odaklı davranış eğilimleri.
Psikopati: Empati yoksunluğu, pişmanlık duygusunun olmayışı, antisosyal eğilimler ve yüksek risk alma davranışları.
Karanlık Kişilik ve Siber Güvenlik İlişkisi
Çeşitli ampirik çalışmalar, kişiliğin karanlık yönleri ile siber güvenlik davranışları arasında anlamlı ilişkiler bulunduğunu ortaya koymaktadır:
Narsisizm, kişisel gizlilik ve mahremiyetin göz ardı edilmesine neden olabilmektedir.
Makyavelizm, etik dışı bilgi edinme ve manipülatif dijital davranışları teşvik edebilmektedir.
Psikopati, güvenlik kurallarına uyma motivasyonunu zayıflatmakta ve riskli dijital davranışlara zemin hazırlayabilmektedir.
Örgütsel Çıkarımlar
Siber güvenliğin yalnızca teknik çözümlerle sağlanamayacağı açıktır. İnsan unsuruna odaklanan stratejiler geliştirilmedikçe, kurumların güvenlik ekosistemlerinde kalıcı iyileşme sağlanması mümkün değildir.
Öneriler:
Çalışanlara düzenli siber güvenlik farkındalık eğitimleri verilmesi.
Sosyal mühendislik tatbikatları ile gerçekçi senaryolar üzerinden farkındalık artırılması.
İnsan davranışlarını dikkate alan kurumsal güvenlik politikalarının oluşturulması.
Siber güvenlik, yalnızca teknolojik bir olgu değil; aynı zamanda insan davranışlarının şekillendirdiği sosyo-teknik bir süreçtir. Kişiliğin karanlık yönleri – narsisizm, makyavelizm ve psikopati – bireylerin dijital ortamlarda daha riskli davranışlar sergilemesine zemin hazırlamaktadır. Bu nedenle kurumlar, teknik çözümlerle birlikte insan unsurunu merkeze alan çok boyutlu güvenlik stratejileri geliştirmelidir.
Anahtar Kelimeler: siber güvenlik, karanlık kişilik, Dark Triad, narsisizm, makyavelizm, psikopati, insan faktörü, siber tehditler, siber güvenlik farkındalığı. Alper KÜÇÜK
Yorumlar